IJsberen, de schrik van de pool

Klik op de foto om terug te keren naar het feiten overzicht

StarOp een grote ijsschots eten ijsberen van een pas gedode zeehond. Op zo'n ijsschots vecht Nunok met de ijsbeer, aan het eind van het boek.

Er zwerven maar liefst vijfduizend ijsberen rond op Groenland.

Meestal blijven ze weg van plaatsen waar mensen wonen. Maar als het winter is en ze honger hebben, komen ze wel.

In het Oost-Groenlandse dorpje waar Rob logeerde kwamen er vorige winter maar liefst acht! Die zijn allemaal dood-geschoten...

Dat is heel jammer, maar de Inuit zijn bang van ijsberen. Ze zijn mooi, maar ook heel gevaarlijk. Als ze gedood zijn wordt hun huid opgespannen om te drogen, net als in IJsbarbaar Pijltje naar rechts

Een Inuit jager gaf Rob de klauw van deze ijsbeer. Die heeft hij nu aan een koordje om zijn nek hangen, net als Nunôk aan het slot van het boek. Als Rob bij jou op school komt, vraag dan maar of je die klauw mag zien.

Eigenaar

Al eeuwenlang hebben de Inuit de afspraak dat degene die een ijsbeer als eerste ziet de eigenaar is. Dat kan een vrouw zijn, of een bejaarde, of zelfs een kind dat een ijsbeer ziet vanuit het dorp ver weg.

Als jagers het dier dan hebben geschoten, krijgt die eigenaar de kop en de huid. De andere jagers krijgen de achterpoten en voorpoten. De buik wordt verdeeld onder degenen die helpen bij het slachten.

Altijd oppassen

IJsbeer valt Nederlandse zeelui aanOok 's zomers ben je niet veilig voor ijsberen. Kort geleden werd een 17-jarige jongen gedood toen een ijsbeer zijn tent binnenviel: krantenberichtje.

Vroeger gebeurde dat nog veel vaker. Er zijn veel verhalen (en afbeeldingen) van Nederlandse walvisvaarders en ontdek-kingsreizigers die op het ijs door een ijsbeer werden over-vallen en gedood Pijltje naar rechts

En ijsberen hebben ook talloze Groenlandse jagers gedood.

Zeldzaam

De laatste honderdvijftig jaar zijn aanvallen van ijsberen op mensen zeldzaam geworden. Volgens het vakblad Wildlife Society Bulletin zijn er tussen 1870 en 2014 in totaal 73 gevallen geregistreerd in Canada, Groenland, Noorwegen, Rusland en de Verenigde Staten. Daarbij vielen in totaal 20 doden en 63 gewonden.

Negentig procent van die aanvallen gebeurde tussen juli en december, wanneer er minder zee-ijs is.

In tweederde van de gevallen ging het om hongerlijdende jonge mannelijke beren, die door de opwarming van de aarde en het daarmee gepaard gaande smelten van de ijsmassa niet meer genoeg voedsel kunnen vinden.

Onzin

IJsbeer met blauwe tongVeel boeken en tv-programma's vertellen je dat ijsberen een vacht hebben met holle haren, een soort glasvezels, waardoorheen licht (=warmte) naar hun zwarte huid vloeit Pijltje naar rechts
Daardoor zouden ijsberen warm blijven. Dat is echte onzin!

Mensen vonden het kennelijk leuk om de ijsbeer te zien als een soort natuurlijke zonnecollector. Ze praatten elkaar klakkeloos na, en schreven elkaars stukken gewoon over.

Maar waarom zou een ijsbeer zoiets nodig hebben? In de poolzomer gaat de zon nooit onder, en dan zou de ijsbeer door die zogenaamde glasvezel-haren oververhit raken! En in de poolwinter, als het dertig graden vriest, is het dag en nacht donker - dan werkt die zogenaamde zonnecollector dus niet.

Daniel Koon, een Canadese professor, heeft het licht gemeten dat door de holle ijsbeerharen naar de huid komt. Dat bleek minder dan 0,001 procent te zijn van het zonlicht. Dus verwaarloosbaar! De huid van een ijsbeer is overigens wel zwart, zoals je kunt zien op de foto hiernaast.

handje Nog meer ijsberen-onzin 1: het Algemeen Dagblad zit er ongeveer 20.000 kilometer naast.

handje Nog meer ijsberen-onzin 2: het jeugdboek IJsberen en Eskimo zit er ook héééél ver naast.

ijsbeer op schotsMaar dit is wél waar :

cijfer  IJsberen zijn de grootste roofdieren van het noordpoolgebied. Hun belangrijkste voedsel is de zeehond. Hun enige vijand is de mens.

cijfer  Een ijsbeer heeft een blauw-paarse tong.

cijfer  Een ijsbeer heeft een stinkende adem.

cijfer  De 42 tanden van een ijsbeer zijn langer en scherper dan die van andere beren, maar hun klauwen zijn kleiner.

cijfer  IJsberen kauwen niet. Het liefst schrokken ze grote stukken in één keer naar binnen.

cijfer  IJsberen zijn uitstekende zwemmers. Ze kunnen in het water afstanden van meer dan honderd kilometer afleggen. En snel ook: ze halen 10 kilometer per uur (klik op deze foto Pijltje naar rechts )

Opwarming van de aarde

 
 
 
 
 
 
 
 
 
ijsbeer
Onze aarde warmt op, het jacht- gebied van de ijsbeer wordt elk jaar kleiner - misschien is dit voor de ijsberen een goede oplossing Pijltje naar rechts

 

Gele scheidingslijn

Kennis Meer weten?

Gele stip Wil je meer weten? Bestudeer zelf de bronnen (boeken en artikelen), die schrijver Rob Ruggenberg over dit onderwerp heeft gelezen.

Gele stip MEER FEITEN :  Nunôk, de jongen  |  Orpa, het meisje  |  Umik, de angakok  |  Willem Ys, de stuurman  |  Nunôks vlucht  |  Groenlandse jongeren  |  Jan Mayen  |  IJsbergen  |  IJsberg foto's  |  Sledehonden  |  Walvissen  |  Zeehonden  | 

Gele scheidingslijn

Terug naar het feitenoverzicht Terug naar het feiten overzicht.